Ngày 03/12/2020, Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao Lê Thị Thu Hằng đã chủ trì buổi họp báo thường kỳ của Bộ Ngoại giao Việt Nam và trả lời các câu hỏi có nội dung cụ thể như sau : 

1. Ngày 02/12, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ đạo về việc tăng cường phòng chống dịch Covid-19. Vậy để triển khai chỉ đạo này thì kế hoạch đưa công dân về nước của Bộ Ngoại giao sẽ thay đổi như thế nào và hiện Việt Nam đã đưa được bao nhiêu công dân về nước. 

Với tinh thần không ai bị bỏ lại phía sau”, các cơ quan chức năng của Việt Nam, các cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài trong thời gian vừa qua đã và đang phối hợp chặt chẽ với các hãng hàng không trong và ngoài nước tổ chức các chuyến bay đưa công dân Việt Nam về nước một cách an toàn và phù hợp với năng lực cách ly trong nước. Cho đến nay, đã có hơn 240 chuyến bay được tổ chức đưa hơn 66.000 công dân từ hơn 50 quốc gia và vùng lãnh thổ về nước. 

Trước những diễn biến mới nhất của dịch Covid-19 ở Việt Nam, thực hiện ý kiến chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc tại cuộc họp chính phủ ngày 01/12/2020, trong thời gian tới, các cơ quan chức năng sẽ tạm thời chưa thực hiện các chuyến bay thương mại đưa công dân về nước theo hình thức tự nguyện trả phí cách ly và thu xếp các chuyến bay đưa công dân về nước đối với những trường hợp thực sự khó khăn khẩn thiết.

2. Gần đây tổ chức Amnesty International có báo cáo cho rằng các nền tảng xã hội như Facebook và YouTube đã trở thành công cụ của Việt Nam trong đàn áp tự do ngôn luận và báo chí. Xin Việt Nam bình luận về thông tin này? 

Tôi hoàn toàn bác bỏ các thông tin của Tổ chức Ân xá Quốc tế đưa ra. Chúng tôi hoan nghênh và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp nước ngoài tăng cường, mở rộng đầu tư hợp tác kinh doanh tại Việt Nam trong những lĩnh vực phù hợp với định hướng ưu tiên phát triển của Việt Nam, trong đó có hỗ trợ công nghệ thông tin – truyền thông, trên cơ sở tuân thủ các quy định của pháp luật Việt Nam. 

3. Theo chúng tôi được biết, có thể trong tuần tới Việt Nam và Anh sẽ hoàn tất đàm phán, tiến tới ký kết hiệp định FTA giữa hai nước. Xin Bộ Ngoại giao cho biết thêm thông tin và bình luận về việc này? 

Chúng tôi luôn đánh giá cao quan hệ hợp tác với Vương quốc Anh. Đặc biệt, trong bối cảnh năm 2020, hai nước kỷ niệm 10 năm thiết lập quan hệ đối tác chiến lược hợp tác hai nước sẽ được tăng cường một cách toàn diện trên tất cả các lĩnh vực đặc biệt là về kinh tế thương mại. 

Theo tôi được biết, hai bên đang tích cực trao đổi để giải quyết những vấn đề còn lại, tiến tới sớm ký kết thỏa thuận thương mại tự do song phương Việt Nam - Anh. 

4. Xin bà cho biết phản ứng của Việt Nam trước việc Đài Loan tiến hành tập trận bắn đạn thật tại khu vực xung quanh đảo Ba Bình, thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam ngày 24/11/2020? 

Như đã nhiều lần khẳng định, việc Đài Loan tổ chức diễn tập bắn đạn thật ở vùng biển xung quanh Ba Bình thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam là xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam đối với quần đảo này, đe dọa hòa bình, ổn định, an toàn, an ninh hàng hải; gây căng thẳng và làm phức tạp thêm tình hình ở Biển Đông. 

Việt Nam kiên quyết phản đối và yêu cầu Đài Loan không được tiến hành hoạt động diễn tập trái phép nêu trên cũng như lặp lại vi phạm trong tương lai. 

5. Theo Cục Điều tra Giao thông Viễn Đông thuộc Ủy ban điều tra Liên bang Nga, ngày 30/11/2020, thi thể của một công dân nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam có dấu hiệu tử vong do bạo lực đã được tìm thấy trên boong tàu Inlaco Express mang cờ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Biển Nhật Bản. Bộ Ngoại giao có thể bình luận như thế nào về sự cố này? 

Chúng tôi cũng mới nhận được thông tin vào ngày 30/11 trong khi neo đậu tại cảng Vostochny của Liên bang Nga, trên tàu Inlaco Express (thuộc công ty Cổ phần Vận tải biển và Hợp tác lao động quốc tế - Inlaco Saigon) đã xảy ra một vụ xô xát khiến 01 thuyền viên Việt Nam tử vong. Hiện các cơ quan chức năng sở tại đang làm việc với 05 thuyên viên Việt Nam có liên quan tới vụ việc để tiến hành điều tra, làm rõ. 

Ngay sau khi nhận được thông tin, Bộ Ngoại giao đã chỉ đạo các cơ quan đại diện Việt Nam tại Liên bang Nga khẩn trương làm việc với các cơ quan chức năng sở tại tìm hiểu thông tin, xác minh nhân thân và thông báo cho địa phương, gia đình người bị nạn cũng như tìm hiểu các thủ tục để sớm lo cho thuyền viên tử vong. Theo chỉ đạo của Bộ Ngoại giao, các cơ quan đại diện Việt Nam tại Liên bang Nga sẽ tiếp tục theo dõi sát vụ việc và sẵn sàng triển khai các biện pháp lãnh sự cần thiết đối với những thuyền viên có liên quan trong vụ việc này. 

6. Báo chí Trung Quốc ngày 28/11 đưa tin cho biết, theo thông tin từ Sở Giao thông vận tải tỉnh Hải Nam, tỉnh này sẽ khôi phục lại các chuyến du lịch tàu biển ra quần đảo Hoàng Sa kể từ đầu tháng 12/2020. Bên cạnh đó, có thông tin cho biết ngày 30/11, Hải quân Trung Quốc đã tổ chức Lễ tiếp nhận tàu bệnh viện “Nam Y 13” tại bến cảng trên đá Chữ Thập, quần đảo Trường Sa. Xin cho biết phản ứng của Việt Nam trước những động thái này? 

Như đã nhiều lần khẳng định, mọi hoạt động tại quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa nếu không có sự cho phép của Việt Nam là vi phạm chủ quyền của Việt Nam, vi phạm luật pháp quốc tế và không có giá trị pháp lý. 

Việt Nam yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, hủy bỏ và chấm dứt việc tổ chức các chuyến du lịch ra quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam cũng như các hành động có thể gia tăng căng thẳng và làm phức tạp tình hình, đi ngược lại Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC), không có lợi cho việc duy trì môi trường hòa bình, ổn định và hợp tác ở Biển Đông cũng như nỗ lực của các nước trong việc đàm phán Bộ Quy tắc ứng xử (COC) tại Biển Đông và quan hệ hai nước. 

Một lần nữa, Việt Nam khẳng định có đầy đủ bằng chứng lịch sử và căn cứ pháp lý khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa phù hợp với luật pháp quốc tế. 

7. Một số người Đài Loan nhập cảnh vào Việt Nam bằng chuyến bay thuê bao gần đây có phản ánh tình trạng họ khi làm thủ tục giấy tờ xin nhập cảnh Việt Nam và trong quá trình di chuyển ở sân bay cũng như cách ly tại cơ sở lưu trú thì đều bị yêu cầu nộp khoản phí “bôi trơn”. Xin hỏi Chính phủ Việt Nam có bình luận gì về vấn đề này? 

Nhằm đảm bảo thực hiện mục tiêu kép”, cùng với nỗ lực đưa công dân Việt Nam có hoàn cảnh khó khăn ở nước ngoài về nước, Chính phủ Việt Nam cũng đã tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các đối tượng là nhà ngoại giao, chuyên gia, đầu tư, lao động tay nghề cao và thân nhân của họ đến Việt Nam, từ việc thu xếp các chuyến bay cho đến việc cách ly tại Việt Nam. 

Những hành vi trục lợi, tiêu cực, làm thay đổi tính chất nhân đạo của các chuyến bay cần phải bị lên án và trừng trị nghiêm khắc theo quy định của pháp luật. 

8. Xin cho biết quan điểm của Việt Nam về căng thẳng gần đây giữa Trung Quốc và Australia. Căng thẳng này có ảnh hưởng gì đến việc thông qua Hiệp định RCEP không? 

" Việt Nam luôn mong muốn hai nước giải quyết các bất đồng thông qua đối thoại, trên cơ sở tôn trọng, hợp tác và hiểu biết lẫn nhau góp phần vào hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực và trên thế giới. 

9. Theo thông tin từ Reuters cho biết 4 công ty của Trung Quốc bị Hoa Kỳ cho vào danh sách đen các công ty thuộc sở hữu do quân đội nước này kiểm soát, trong đó có công ty sở hữu giàn khoan HD981. Xin Người Phát ngôn cho biết quan điểm của Việt Nam về việc này? 

Trung Quốc và Hoa Kỳ đều là hai đối tác quan trọng của Việt Nam trên nhiều lĩnh vực, do đó chúng tôi cũng luôn theo dõi những diễn biến trong quan hệ giữa hai nước. 

Việt Nam cũng kiên quyết phản đối các hoạt động xâm phạm chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam đối với các vùng biển liên quan ở Biển Đông được xác định theo Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển năm 1982 (UNCLOS). 

10. Được biết trước đây Việt Nam đã đặt vắc xin từ các nhà cung cấp nước ngoài, xin Người Phát ngôn có thể cho biết về thời gian và khối lượng vắc xin có thể giao? Kết quả thử nghiệm một số vắc xin cho thấy kết quả khá là khả quan, vậy xin Người Phát ngôn chia sẻ về chương trình tiêm chủng vaccine ở Việt Nam? 

Chúng tôi luôn theo dõi và hoan nghênh các kết quả nghiên cứu của các công ty, các quốc gia sản xuất vaccine phòng chống Covid-19. Chúng tôi cũng mong muốn các loại vaccine sau khi được chấp nhận sẽ được phổ biến một cách rộng rãi, mở ra cơ hội khống chế sự lây lan của dịch bệnh nguy hiểm này, đặc biệt là đối với các nước đang phát triển. 

Trong thời gian vừa qua, bên cạnh công tác phòng, chống, kiểm soát dịch bệnh, Chính phủ Việt Nam cũng rất quan tâm, chỉ đạo các cơ quan chức năng liên quan tập trung nguồn lực nghiên cứu và sản xuất vaccine trong nước, đồng thời đẩy mạnh việc phối hợp với các công ty, đối tác sản xuất, các nhà cung cấp vaccine có uy tín trên thế giới để Việt Nam có thể có vaccine phòng chống Covid-19 trong thời gian sớm nhất. 

Nhằm sẵn sàng chuẩn bị sẵn sàng cho việc tiếp nhận và sử dụng vaccine, chúng tôi cũng đang xây dựng các chính sách về việc hỗ trợ, tiếp nhận, vận chuyển, bảo quản, phân phối và sử dụng vaccine để có thể đưa vaccine vào sử dụng ngay sau khi tiếp nhận. 

11. Lãnh đạo cấp cao Việt Nam đã có lời mời Tổng thống và Phó Tổng thống đắc cử Mỹ thăm Việt Nam. Cho hỏi phía Việt Nam đã có liên hệ gửi lời mời hay sắp xếp điện đàm với tổng thống đắc cử mới của Hoa Kỳ?. 

Như các bạn đã biết và báo chí đã đưa tin, ngày 30/11/2020, Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng và Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã có điện chúc mừng Tổng thống đắc cử Joe Biden. Cùng ngày, Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh cũng đã gửi điện chúc mừng tới Phó Tổng thống đắc cử Kamala Harris. 

Việt Nam luôn coi trọng quan hệ hữu nghị, hợp tác toàn diện với Hoa Kỳ. Việt Nam cũng mong muốn hai nước tiếp tục thúc đẩy, làm sâu sắc hơn nữa mối quan hệ song phương, duy trì trao đổi đoàn các cấp, tăng cường hợp tác trong các vấn đề khu vực và quốc tế và giao lưu nhân giữa hai nước; vì hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển ở khu vực Châu Á – Thái Bình Dương cũng như trên toàn thế giới. 

12. Chúng tôi nhận được thư phàn nàn về tình trạng cờ bán vé máy bay chợ đen ở Hàn Quốc. Tình trạng này đã được báo cáo chưa và Đại sứ quán đã có biện pháp gì về tình trạng này? 

Bộ Ngoại giao đã nhận được thông tin từ Đại sứ quán Việt Nam tại Hàn Quốc liên quan đến phản ánh của người dân về một số vấn đề phát sinh trong các chuyến bay theo hình thức tự nguyện và tự trả phí cách ly. Chúng tôi cũng đã trao đổi với các cơ quan chức năng của Việt Nam. Theo đó, Bộ Giao thông Vận tải cùng với Bộ Ngoại giao sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng xác minh thông tin, làm rõ vụ việc nếu có và sẽ có các hình thức xử lý phù hợp, nghiêm minh. 

Như tôi đã nêu, những hành vi trục lợi, tiêu cực, làm thay đổi tính chất nhân đạo của các chuyến bay cần phải bị lên án và trừng trị nghiêm khắc theo quy định của pháp luật./.